ΣΠΑΘΑΡΕΙΑ 2 με 7 Σεπτεμβρίου
Ευγένιος Σπαθάρης: Οι πολλές δικαιολογίες είναι πάντα λιγότερο πειστικές από τη μία και μόνη. Την αναγνώριση!
Ο Καραγκιόζης, ξυπόλυτος και λιμασμένος, έχει στηθεί έξω απ' το Σαράϊ, κάτω απ' το παραθύρι της Βεζυροπούλας και διαδηλώνει την ανέχειά του και την κατάντια του τραγουδώντας… τόσο φάλτσα, ώστε η Βεζυροπούλα βγαίνει στο πρεβάζι και τον ρωτά εξουθενωμένη: «Τί πρέπει να κάνω για να σταματήσεις; Τί να σου δώσω; Θα σου ρίξω την πιο ακριβή μου, χρυσή καρφίτσα. Είμαστε σύμφωνοι;»Και ο Καραγκιόζης: «Βάλτην μέσα σ' ένα καρβέλι ψωμί».
Κυρίες και κύριοι καλησπέρα σας. Καλώς ήρθατε στην παράσταση Ο Καραγκιόζης Λοχίας ή μήπως Ο Καραγκιόζης Αστροναύτης ή Ο Καραγκιόζηςκαι ο Γίγαντας… Α! Για να θυμηθώ, μάλλον είναι Ο Καραγκιόζης Γαμπρός. Μπορεί και Ο Κυρ-Αλέξανδρος και το Καταραμένο Φίδι… Τέλος πάντων. Ό,τι και νάναι, το σίγουρο είναι ότι θα δείτε μία ακόμη παράσταση με τον Καραγκιόζη, τον πιο Αριστοφανικό ήρωα (κι ας μη φοράει το κοστούμι του Τρυγαίου), πλαισιωμένο από τους πιστούς του φίλους, τον Χατζηαβάτη, το Νιόνιο, τον Μορφονιό, τον Σταύρακα, τον Μπάρμπα-Γιώργο, την Αγλαΐα, το Κολλητήρι.
Στο πλαίσιο "Καλοκαιρινές ΒραδιέςΠολιτισμού", που θεσμοθετήθηκαν το 2007, στο Μαρούσι και διαρκούν, από τον Ιούλιο έως τον Σεπτέμβριο, δημιουργήθηκαν και τα "ΣΠΑΘΑΡΕΙΑ" με την καθοδήγηση του μεγάλου Έλληνα συνθέτη Γιάννη Μαρκόπουλου. Λαμβάνουν δε χώρα στο Σπαθάρειο Μουσείο Θεάτρου Σκιών, στην πλατεία Κασταλίας στο Μαρούσι, σ' ένα υπέροχο νεοκλασικό κτίσμα, ιδιοκτησίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Κυρίες και κύριοι, όταν πρόκειται για τον Ευγένιο Σπαθάρη, τα πολλά λόγια είναι περιττά.
«Ο παππούς Ευγένιος ήρθε από τη Μικρασία στη Σαντορίνη και παντρεύτηκε την όμορφη Μαρία από τη Νιό. Έκαναν ένα γυιό, τον Σωτήρη ο οποίος, αγάπησε την Τριανταφυλλιά από την Κηφισιά. Έτσι, γεννήθηκα εγώ στην Κηφισιά το 1923 και πήρα το όνομα του παππού».
Ο Ευγένιος Σπαθάρης έγινε Καραγκιοζοπαίχτης από σπόντα… Ο πατέρας του, Σωτήρης, ήταν μεγάλος Καραγκιοζοπαίχτης!Ο ίδιος ήθελε να γίνει επιστήμονας. Τέλειωσε το γυμνάσιο και πέρασε στην Αρχιτεκτονική. Ζωγράφιζε πολύ ωραία κι έχει φιλοτεχνήσει πολλούς πίνακες. Το 1942, ο πατέρας του ασθένησε σοβαρά και δεν μπορούσε πλέον να ασχοληθεί με τις παραστάσεις. Έτσι, ανέλαβε ο Ευγένιος σε ηλικία δεκαοχτώ-δεκαεννιά χρονών γιατί, χρειαζότανε η οικογένεια χρήματα. Το πρώτο του θέατρο το έστησε στην Ερυθραία. Στα χρόνια του πολέμου τον έπιασε η Κομματαντούρ. Τον πέρασαν δικαστήριο και τον πήγαιναν για εκτέλεση. Τον έσωσε ο διερμηνέας, ο οποίος, έμενε στο σπίτι τους, στην Κηφισιά κι ήταν φίλος του Τσαρούχη. Η Γερμανική Κατοχή προκάλεσε την πρώτη κρίση του θεατρικού αυτού είδους, αλλά, δεν χάθηκε, χάρη στον αγώνα των δημιουργών του.
Εκτός από μέγας Καραγκιοζοπαίχτης - ίσως ο μέγιστος - είχε ασχοληθεί και με τη σκηνογραφία. Το "Μεγάλο μας Τσίρκο" με την Καρέζη και τον Καζάκο, του Ιάκωβου Καμπανέλλη, έχει την δική του υπογραφή στη σκηνογραφία! Το ίδιο και το έργο της Ραλλούς Μάνου "Η Βασιλοπούλα και το Καταραμένο Φίδι".Επίσης έχει βάλει την υπογραφή του ως σκηνογράφος σε παράσταση του Διονύση Σαββόπουλου!
Γιατί ο Καραγκιόζης αγαπήθηκε τόσο πολύ από τους Έλληνες;Γιατί αντιπροσωπεύει τον Ελληνικό λαό. Είναι οξύνους, εύστροφος, καταφερτζής, ξέρει στα δύσκολα να ελίσσεται. Ένας σαλταδόρος της ζωής που αναζητά αιώνες κι αιώνες τη φυλακισμένη, στον Όλυμπο του κόσμου, ταυτότητά του, διακωμωδώντας τους Λαιστρυγόνες και τους Κύκλωπες, τις εξουσίες και τους εξουσιαστές. Που τα βγάζει πέρα με τη Σκύλλα και τη Χάρυβδη και γίνεται έρμαιο των εσωτερικών του δαιμόνων.Εμείς, οι Νεοέλληνες όταν θέλουμε ν' απαξιώσουμε κάποιον, λέμε γι αυτόν: «Α! Ρε Καραγκιόζη…»Αν γνωρίζαμε την ιστορία μας, θα λέγαμε:«Μακάρι νάμουνα Καραγκιόζης…!»
Τί είναι εκείνο που τελικά σώζει τον Έλληνα; Είναι η τέχνη που αρχέγονα υπάρχει στο DNAτου! Που έχει τη μαγική ιδιότητα να βγάζει στην επιφάνεια ό,τι καλό κουβαλάει ο καθένας από μας, στην ψυχή του.Κείνο που τον τρώει, κείνο που τον σώζει τον Έλληνα, είναι που ονειρεύεται σαν τον Καραγκιόζη…
Κυρίες και κύριοι, όταν πρόκειται για τον Ευγένιο Σπαθάρη, τα πολλά λόγια είναι περιττά.
«Ο παππούς Ευγένιος ήρθε από τη Μικρασία στη Σαντορίνη και παντρεύτηκε την όμορφη Μαρία από τη Νιό. Έκαναν ένα γυιό, τον Σωτήρη ο οποίος, αγάπησε την Τριανταφυλλιά από την Κηφισιά. Έτσι, γεννήθηκα εγώ στην Κηφισιά το 1923 και πήρα το όνομα του παππού».
Ο Ευγένιος Σπαθάρης έγινε Καραγκιοζοπαίχτης από σπόντα… Ο πατέρας του, Σωτήρης, ήταν μεγάλος Καραγκιοζοπαίχτης!Ο ίδιος ήθελε να γίνει επιστήμονας. Τέλειωσε το γυμνάσιο και πέρασε στην Αρχιτεκτονική. Ζωγράφιζε πολύ ωραία κι έχει φιλοτεχνήσει πολλούς πίνακες. Το 1942, ο πατέρας του ασθένησε σοβαρά και δεν μπορούσε πλέον να ασχοληθεί με τις παραστάσεις. Έτσι, ανέλαβε ο Ευγένιος σε ηλικία δεκαοχτώ-δεκαεννιά χρονών γιατί, χρειαζότανε η οικογένεια χρήματα. Το πρώτο του θέατρο το έστησε στην Ερυθραία. Στα χρόνια του πολέμου τον έπιασε η Κομματαντούρ. Τον πέρασαν δικαστήριο και τον πήγαιναν για εκτέλεση. Τον έσωσε ο διερμηνέας, ο οποίος, έμενε στο σπίτι τους, στην Κηφισιά κι ήταν φίλος του Τσαρούχη. Η Γερμανική Κατοχή προκάλεσε την πρώτη κρίση του θεατρικού αυτού είδους, αλλά, δεν χάθηκε, χάρη στον αγώνα των δημιουργών του.
Εκτός από μέγας Καραγκιοζοπαίχτης - ίσως ο μέγιστος - είχε ασχοληθεί και με τη σκηνογραφία. Το "Μεγάλο μας Τσίρκο" με την Καρέζη και τον Καζάκο, του Ιάκωβου Καμπανέλλη, έχει την δική του υπογραφή στη σκηνογραφία! Το ίδιο και το έργο της Ραλλούς Μάνου "Η Βασιλοπούλα και το Καταραμένο Φίδι".Επίσης έχει βάλει την υπογραφή του ως σκηνογράφος σε παράσταση του Διονύση Σαββόπουλου!
Γιατί ο Καραγκιόζης αγαπήθηκε τόσο πολύ από τους Έλληνες;Γιατί αντιπροσωπεύει τον Ελληνικό λαό. Είναι οξύνους, εύστροφος, καταφερτζής, ξέρει στα δύσκολα να ελίσσεται. Ένας σαλταδόρος της ζωής που αναζητά αιώνες κι αιώνες τη φυλακισμένη, στον Όλυμπο του κόσμου, ταυτότητά του, διακωμωδώντας τους Λαιστρυγόνες και τους Κύκλωπες, τις εξουσίες και τους εξουσιαστές. Που τα βγάζει πέρα με τη Σκύλλα και τη Χάρυβδη και γίνεται έρμαιο των εσωτερικών του δαιμόνων.Εμείς, οι Νεοέλληνες όταν θέλουμε ν' απαξιώσουμε κάποιον, λέμε γι αυτόν: «Α! Ρε Καραγκιόζη…»Αν γνωρίζαμε την ιστορία μας, θα λέγαμε:«Μακάρι νάμουνα Καραγκιόζης…!»
Τί είναι εκείνο που τελικά σώζει τον Έλληνα; Είναι η τέχνη που αρχέγονα υπάρχει στο DNAτου! Που έχει τη μαγική ιδιότητα να βγάζει στην επιφάνεια ό,τι καλό κουβαλάει ο καθένας από μας, στην ψυχή του.Κείνο που τον τρώει, κείνο που τον σώζει τον Έλληνα, είναι που ονειρεύεται σαν τον Καραγκιόζη…
Πρώτη Δημοσίευση
Έτσι, λοιπόν, εξηγείται που ο Ευγένιος Σπαθάρης δεν ανέβασε ποτέ "Ο Καραγκιόζης Πρωθυπουργός της Ελλάδας"!
ΑπάντησηΔιαγραφή