Ο νεοφιλελευθερισμός με «ανθρώπινο πρόσωπο» είναι το «ταβάνι» του ΣΥΡΙΖΑ

Γράφει ο Αντώνης Νταβανέλλος

Οι εξαγγελίες του Αλ. Τσίπρα στη ΔΕΘ είχαν μικρότερο πολιτικό ενδιαφέρον απ’ ότι είχε προαναγγείλει το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ.

Παρά την ομπρέ­λα προ­στα­σί­ας από τις ενο­χλη­τι­κές ερω­τή­σεις που ύψωσε το «σύ­στη­μα Μα­ξί­μου» (και απο­δέ­χθη­καν τα ΜΜΕ…) ο Αλέ­ξης Τσί­πρας έδει­ξε ότι στη λε­γό­με­νη «με­τα­μνη­μο­νια­κή εποχή» θα υπο­στη­ρί­ξει απα­ρέ­γκλι­τα τη νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρη πο­λι­τι­κή που ήταν η «ψυχή» των μνη­μο­νί­ων 1, 2 και 3, επι­χει­ρώ­ντας με κά­ποια «φτια­σι­δώ­μα­τα» να της προσ­δώ­σει ένα κά­ποιο «αν­θρώ­πι­νο πρό­σω­πο» που θα την πα­ρου­σιά­ζει ως βιώ­σι­μη. Μόνο που αυτό το «πρό­σω­πο» είναι τόσο χλωμό που δεν αντέ­χει στη σύ­γκρι­ση με τη σκλη­ρή κοι­νω­νι­κή πραγ­μα­τι­κό­τη­τα και τις ανά­γκες της με­γά­λης κοι­νω­νι­κής πλειο­ψη­φί­ας.

Μνη­μο­νια­κή συ­νέ­χεια

Έχει ση­μα­σία να υπο­γραμ­μί­σου­με ότι ο Τσί­πρας επέ­λε­ξε κατ’ αρχήν να δε­σμευ­τεί ρητά για τη συ­νέ­χεια της πο­λι­τι­κής του.
Δια­μή­νυ­σε στους δα­νει­στές και στις αγο­ρές την απο­φα­σι­στι­κό­τη­τα «να τη­ρη­θούν τα συμ­φω­νη­μέ­να», να συ­νε­χι­στεί «απρό­σκο­πτα η πο­ρεία των με­ταρ­ρυθ­μί­σε­ων», ενώ επι­τέ­θη­κε στις από­ψεις που οδη­γούν σε «επι­στρο­φή στη σπα­τά­λη, στην αλό­γι­στο δα­νει­σμό, στις κρα­τι­κο­δί­αι­τες αντι­λή­ψεις». Η υιο­θέ­τη­ση αυτής της ιδε­ο­λο­γι­κής κω­δι­κο­ποί­η­σης που από τα αμι­γώς νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρα κόμ­μα­τα και τα ΜΜΕ έχουν επε­ξερ­γα­στεί απέ­να­ντι στα αι­τή­μα­τα και τις από­ψεις των συν­δι­κά­των και της Αρι­στε­ράς, είναι μια προει­δο­ποί­η­ση ότι κατά την εί­σο­δο στη «με­τα­μνη­μο­νια­κή εποχή» ο Τσί­πρας και το επι­τε­λείο του προ­ε­τοι­μά­ζο­νται για αντια­ρι­στε­ρό-αντερ­γα­τι­κό, ιδε­ο­λο­γι­κό και πο­λι­τι­κό πό­λε­μο. Οι πολ­λές ανα­φο­ρές στη «δί­καιη ανά­πτυ­ξη» (που θα στη­ρι­χθεί, λέει, στην… «και­νο­το­μία») δεν προ­σθέ­τουν τί­πο­τα, πέραν του ότι θυ­μί­ζουν απελ­πι­στι­κά τον Γ.Α. Πα­παν­δρέ­ου στη χει­ρό­τε­ρη πε­ρί­ο­δο σο­σιαλ­φι­λε­λεύ­θε­ρου εκ­φυ­λι­σμού του ΠΑΣΟΚ.

Σε αυτό το κε­φά­λαιο –που ο ίδιος ο Τσί­πρας του έδωσε τον τίτλο «μοι­ρά­ζω όραμα»- ο πρω­θυ­πουρ­γός προ­σπά­θη­σε να δια­σκε­δά­σει την απαι­σιο­δο­ξία ανά­με­σα στους αστι­κούς κύ­κλους ενό­ψει της «εξό­δου». Χα­ρα­κτή­ρι­σε «συ­γκυ­ρια­κό φαι­νό­με­νο, οφει­λό­με­νο στις ανα­τα­ρά­ξεις στις ανα­δυό­με­νες αγο­ρές» την εκτί­να­ξη των επι­το­κί­ων των ελ­λη­νι­κών ομο­λό­γων (απο­φεύ­γο­ντας όμως να εξη­γή­σει γιατί αυτές οι «ανα­τα­ρά­ξεις» δεν επη­ρε­ά­ζουν τόσο αρ­νη­τι­κά τα ομό­λο­γα πχ της με­τα­μνη­μο­νια­κής Πορ­το­γα­λί­ας, της Ισπα­νί­ας κλπ) ενώ ανα­φέρ­θη­κε με έμ­φα­ση στο «μα­ξι­λά­ρι» που επι­τρέ­πει τη χρη­μα­το­δό­τη­ση των υπο­χρε­ώ­σε­ων χρέ­ους μέσα στα επό­με­να 2,5 χρό­νια χωρίς υπο­χρε­ω­τι­κή «έξοδο» στις αγο­ρές. Πρό­κει­ται για ένα σπά­νιο αυ­το­γκόλ: κά­ποιος που πα­νη­γυ­ρί­ζει για την «κα­τά­κτη­ση» της εξό­δου στις αγο­ρές, υπο­χρε­ώ­νε­ται ταυ­τό­χρο­να να δη­λώ­νει ότι ευ­τυ­χώς (!) δεν είναι (προ­σω­ρι­νά) υπο­χρε­ω­μέ­νος να κα­τα­φύ­γει σε… αυτήν την «κα­τά­κτη­ση». Δυ­στυ­χώς η πραγ­μα­τι­κό­τη­τα είναι πιο σύν­θε­τη για τον κ. Τσί­πρα: το δια­βό­η­το «μα­ξι­λά­ρι» δίνει δυ­να­τό­τη­τα πλη­ρω­μών του χρέ­ους, εάν δεν χρεια­στεί για μια νέα ανα­κε­φα­λαί­ω­ση των τρα­πε­ζών. Μια νέα διε­θνής επι­δεί­νω­ση, μπο­ρεί ανά πάσα στιγ­μή να φέρει στην επι­φά­νεια την πραγ­μα­τι­κό­τη­τα των λε­γό­με­νων «συ­στη­μι­κών τρα­πε­ζών» (όπου οι 3 από τις 4, μετά βίας, πέ­ρα­σαν τα «φι­λι­κά» stress tests…) και να οδη­γή­σει την κυ­βέρ­νη­ση στα σα­γό­νια των αγο­ρών. Το σε­νά­ριο της Αρ­γε­ντι­νής που ο Τσί­πρας επέ­σει­σε ενά­ντια στον Κυρ. Μη­τσο­τά­κη, είναι πολύ πιο κοντά απ’ ότι ισχυ­ρί­ζε­ται ο επι­κε­φα­λής του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ (οι δύ­σπι­στοι ας με­λε­τή­σουν κα­λύ­τε­ρα τη σχε­τι­κή αρ­θρο­γρα­φία του πρώην «τσά­ρου» της οι­κο­νο­μί­ας, του κ. Ν. Χρι­στο­δου­λά­κη…).

Ένα σο­κα­ρι­στι­κό στοι­χείο στην όλη κυ­βερ­νη­τι­κή πα­ρου­σία στην ΔΕΘ ήταν ο ασύ­στο­λος ενα­γκα­λι­σμός με τις ΗΠΑ του Τραμπ. Ο αντια­με­ρι­κα­νι­σμός ήταν ταυ­το­τι­κό στοι­χείο της Αρι­στε­ράς στην Ελ­λά­δα μετά τον 2ο Πα­γκό­σμιο Πό­λε­μο και κυ­ρί­ως μετά τη δι­κτα­το­ρία του 1967. Ακόμα και στις χει­ρό­τε­ρες στιγ­μές της σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας –όταν ο Α. Πα­παν­δρέ­ου συ­νερ­γα­ζό­ταν στενά με τους Αμε­ρι­κα­νούς- τα στε­λέ­χη της έκα­ναν αγω­νιώ­δεις προ­σπά­θειες να απο­κρύ­ψουν το γε­γο­νός, να κα­θη­συ­χά­σουν τον κόσμο τους κ.ο.κ. Ο Τσί­πρας πέ­ρα­σε αυτόν τον Ρου­βί­κω­να χωρίς ντρο­πή και χωρίς αί­σθη­ση της πρό­κλη­σης απέ­να­ντι στην ιστο­ρία, αλλά και τα αι­σθή­μα­τα της κοι­νω­νι­κής βάσης του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, μι­λώ­ντας για τη «με­γά­λη δη­μο­κρα­τι­κή χώρα» με την οποία «μας ενώ­νουν (!) κοι­νές αξίες (!!) και κοι­νοί αγώ­νες (!!!)». Ο Γουίλ­μπορ Ρος υπήρ­ξε ο κα­τάλ­λη­λος εκ­πρό­σω­πος των ΗΠΑ για αυτόν τον κα­τά­πτυ­στο ενα­γκα­λι­σμό: γιατί ο Ρος δεν είναι μόνο ένα «γε­ρά­κι» του αμε­ρι­κά­νι­κου ιμπε­ρια­λι­σμού, είναι επί­σης ένα «γε­ρά­κι» των αγο­ρών: με ει­δί­κευ­ση στο να βγά­ζει κέρδη «πο­ντά­ρο­ντας» στην κα­τα­στρο­φή και διά­λυ­ση επι­χει­ρή­σε­ων, με συμ­με­το­χή σε επεν­δυ­τι­κά funds με έδρα τον Πα­να­μά, με μια ομι­χλώ­δη προ­ϋ­πη­ρε­σία στη σκο­τει­νή εξα­γο­ρά της Eurobank Κλπ. Τα σα­λια­ρί­σμα­τα με τέ­τοιου τύπου κα­θάρ­μα­τα είναι η κα­λύ­τε­ρη προει­δο­ποί­η­ση για τον πραγ­μα­τι­κό προ­σα­να­το­λι­σμό του Αλ. Τσί­πρα.

Δε­σμεύ­σεις

Αυτός ο πραγ­μα­τι­κός προ­σα­να­το­λι­σμός απο­δεί­χθη­κε και στις «δε­σμεύ­σεις», στα λίγα μέτρα συ­γκε­κρι­μέ­νης πο­λι­τι­κής που ο Τσί­πρας εξήγ­γει­λε στη ΔΕΘ, δια­ψεύ­δο­ντας τις προσ­δο­κί­ες των φίλων του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ για «κοι­νω­νι­κή στρο­φή» αλλά και τις κα­ταγ­γε­λί­ες της ΝΔ για «πα­ρο­χο­λο­γία».

Ο Τσί­πρας υπήρ­ξε συ­γκε­κρι­μέ­νος και άμε­σος ως προς τις υπο­σχέ­σεις που αφο­ρούν τους… απέ­να­ντι. Εξήγ­γει­λε την ανα­δρο­μι­κή επι­στρο­φή των μνη­μο­νια­κών πε­ρι­κο­πών προς τους στρα­τιω­τι­κούς και τα σώ­μα­τα ασφα­λεί­ας, προς τους δι­κα­στές και τους πα­νε­πι­στη­μια­κούς. Πρό­κει­ται για ένα γεν­ναιό­δω­ρο μέτρο, κό­στους πάνω από 1 δισ. ευρώ, σε σύ­γκρι­ση πχ με τα 800 εκ. ευρώ στα οποία θα φτά­σει το σύ­νο­λο όλων των φο­ρο­ε­λα­φρύν­σε­ων (εάν και όταν αυτές υλο­ποι­η­θούν). Μια κυ­βέρ­νη­ση της τάχα Αρι­στε­ράς αρ­χί­ζει, λέει, την «απο­κα­τά­στα­ση των μνη­μο­νια­κών αδι­κιών» με πρώ­τους επω­φε­λού­με­νους τους στρα­τιω­τι­κούς και τους αστυ­νο­μι­κούς!

Όμως εξί­σου συ­γκε­κρι­μέ­νος υπήρ­ξε και απέ­να­ντι στις επι­χει­ρή­σεις: εξήγ­γει­λε τη μεί­ω­ση της φο­ρο­λό­γη­σης των κερ­δών κατά 4% («βγαί­νο­ντας» στον Μη­τσο­τά­κη από δεξιά) και υπο­σχέ­θη­κε την επι­χο­ρή­γη­ση του 100% των ερ­γο­δο­τι­κών ει­σφο­ρών στις προ­σλή­ψεις νέων κάτω των 25 χρο­νών (να μια «καλή ιδέα» που, υπό το πρό­σχη­μα της μεί­ω­σης της ανερ­γί­ας, οδη­γεί στην πα­ρο­χή ακόμα φτη­νό­τε­ρου ερ­γα­τι­κού δυ­να­μι­κού). Ση­μειώ­νου­με ότι πα­λιό­τε­ρα, όταν οι σο­σιαλ­δη­μο­κρά­τες έκα­ναν τέ­τοια «κόλπα», φρό­ντι­ζαν του­λά­χι­στον να κα­λύ­πτουν τα νώτα τους, απα­γο­ρεύ­ο­ντας τις ταυ­τό­χρο­νες απο­λύ­σεις πιο ηλι­κιω­μέ­νων ερ­γα­τών και την αντι­κα­τά­στα­σή τους με φτη­νό­τε­ρους νέους. Τού­τοι δω προ­χω­ρά­νε αμέ­ρι­μνοι.

Η πο­λυα­να­με­νό­με­νη ανα­στο­λή στην πε­ρι­κο­πή των συ­ντά­ξε­ων δεν εξαγ­γέλ­θη­κε. Ο Τσί­πρας επα­νέ­λα­βε την πρό­θε­ση της κυ­βέρ­νη­σής του να ζη­τή­σει την ανα­στο­λή ενός μέ­τρου που η ίδια ψή­φι­σε, αλλά απέ­φυ­γε συ­στη­μα­τι­κά να πει τι θα κάνει αν οι δα­νει­στές και κυ­ρί­ως το ΔΝΤ αρ­νη­θούν να ικα­νο­ποι­ή­σουν το αί­τη­μα. Απέ­φυ­γε επί­σης να πει τι θα κάνει με την πε­ρι­κο­πή των συ­ντά­ξε­ων στους νέους συ­ντα­ξιού­χους, που ήδη έχει συ­ντε­λε­στεί.

Αντί­στοι­χα ομι­χλώ­δης υπήρ­ξε η το­πο­θέ­τη­ση για τον κα­τώ­τα­το μισθό και τον υπο­κα­τώ­τα­το μισθό των νέων. Ο κ. Τσί­πρας πα­ρέ­πεμ­ψε το θέμα σε μια κά­ποια «ελεύ­θε­ρη δια­πραγ­μά­τευ­ση» με­τα­ξύ των κοι­νω­νι­κών εταί­ρων που σκέ­φτε­ται, λέει, να νο­μο­θε­τή­σει. Μόνο σε συν­θή­κες επί­ση­μης ανερ­γί­ας 20% και καλ­πά­ζου­σας ελα­στι­κό­τη­τας η «δια­πραγ­μά­τευ­ση» δεν είναι κα­θό­λου ελεύ­θε­ρη. Ο κα­τώ­τα­τος μι­σθός άλ­λω­στε δεν κα­τέρ­ρευ­σε μέσα από δια­πραγ­μα­τεύ­σεις, αντί­θε­τα κα­ταρ­γή­θη­κε με μνη­μο­νια­κή από­φα­ση στα πλαί­σια του μνη­μο­νί­ου 2. Αυτός είναι και ο απλού­στε­ρος τρό­πος επα­να­φο­ράς του: με κυ­βερ­νη­τι­κή από­φα­ση που θα κα­ταρ­γεί τη μνη­μο­νια­κή «πράξη» και θα επα­να­φέ­ρει το νό­μι­μο κα­τώ­τα­το μισθό. Μόνο που ο Τσί­πρας απέ­φυ­γε, όπως ο διά­βο­λος το λι­βά­νι, τέ­τοιου εί­δους δέ­σμευ­ση και προ­ο­πτι­κή.

Η στα­δια­κή μεί­ω­ση του ΕΝΦΙΑ (κατά 15% το 2019 και κατά 15% το 2020) μένει να επι­βε­βαιω­θεί. Και, κυ­ρί­ως, να δούμε από τι θα αντι­κα­τα­στα­θεί. Γιατί, θυ­μί­ζου­με, οι μνη­μο­νια­κές δε­σμεύ­σεις προ­βλέ­πουν τα έσοδα από τον ΕΝΦΙΑ να πα­ρα­μέ­νουν στα­θε­ρά στα επό­με­να χρό­νια.

Απο­μέ­νει η μεί­ω­ση των ασφα­λι­στι­κών ει­σφο­ρών των επι­στη­μό­νων-αυ­τα­πα­σχο­λού­με­νων (που ο νόμος Κα­τρού­γκα­λου έφτα­σε σε ύψη όπου ήταν αδύ­να­τον να ει­σπρα­χθούν…) και η μικρή μεί­ω­ση του ΦΠΑ (από το 24% στο 22% και από 13% στο 12%) που στα είδη λαϊ­κής κα­τα­νά­λω­σης (πχ στα τρό­φι­μα) έχει ήδη υπερ­κε­ρα­στεί από τις ρα­γδαί­ες ανα­τι­μή­σεις.

Αυτό ήταν το «σα­κού­λι» του Τσί­πρα στη Θεσ­σα­λο­νί­κη. Πολύ μικρό, με πολλά εάν και εφό­σον, με πολ­λές πα­ρα­πο­μπές στη με­τε­κλο­γι­κή εποχή, μετά το τέλος του 2019. Πρό­κει­ται για πο­λι­τι­κή απο­λύ­τως ανί­κα­νη να ανα­με­τρη­θεί με την πραγ­μα­τι­κό­τη­τα της κοι­νω­νι­κής κα­τα­στρο­φής που, μετά το 2015, υπο­στη­ρί­χθη­κε και από την κυ­βέρ­νη­ση ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ.

Η πραγ­μα­τι­κή πο­λι­τι­κή της κυ­βέρ­νη­σης ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, η υπο­τα­γή και η ευ­θυ­γράμ­μι­ση με το μνη­μο­νια­κό νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμό, βάζει τα όρια στους τα­κτι­κι­σμούς, ακόμα και στη δη­μα­γω­γία του Τσί­πρα, ακόμα και όταν αυτός βρί­σκε­ται μπρο­στά στην πο­λι­τι­κή και εκλο­γι­κή μάχη επι­βί­ω­σής του. Τα όρια αυτά οδη­γούν στην ήττα από έναν άθλιο αντί­πα­λο: τον ακραιφ­νή νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρο Κυ­ριά­κο Μη­τσο­τά­κη.

Η έξο­δος από αυτό το δίλ­λη­μα, από το δί­πο­λο που στη­ρί­ζει τη συ­νέ­χεια της νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης μνη­μο­νια­κής λι­τό­τη­τας, είναι υπό­θε­ση όσων αντι­στά­θη­καν σε αυτήν την πο­λι­τι­κή, σε όλες τις εκ­δο­χές της, νέες και πα­λιές.

12 Σεπτεμβρίου 2018 / Πηγή : rproject.gr